Öğrencilerde Motivasyonu Artıran 21 Yöntem
Unutmamak lazımdır ki; eğer öğrenciler öğrenmeye motive olmamışlarsa, dünyadaki hiçbir ders, kitap veya öğrenme aracı onları öğrenmeye meraklı ve sıkı çalışmaya hazır hale getiremez.
Hem içsel kaynaklı hem de dışsal kaynaklı motivasyon, öğrencilerin tüm eğitim kademelerinde onların başarısında anahtar rol oynamaktadır. Bu bakımdan öğretmenler, öğrencilere ihtiyaçları olan motivasyonu sağlama ve onları yüreklendirmek konusunda çok önemli bir konumdadırlar. Unutulmamalıdır ki her öğrenci farklı şekillerde motive olduğu için, onların motivesini sağlamak o kadar da kolay olmayacaktır. Öte yandan bir sınıf dolusu öğrenciye yeni şeyler öğrenmeyi sürekli hale getirme, sıkı çalışma, birbirlerini geçmeye çalışma ve rekabet etme alışkanlığı konularında hevesli ve istekli olmayı öğretmek, öğretmen için çokça zaman ve enerji gerektiren bir görevdir.
Mesleğinde en iyi niyetli ve kendini geliştirmiş öğretmenler bile öğrencilerini bir yolda sürekli olarak ilerlemeye sevk etme yeteneğinden yoksun olabilmektedir. Bu yüzden, ister yeni olsun ister tecrübeli olsun tüm öğretmenlerin, öğrencilerinin motivasyonunu artıracak onları yüreklendirecek ve onların potansiyellerini en iyi şekilde kullanmasını sağlayacak yeni metotlar denemeye ihtiyacı vardır.
Öğrencilerin Motivasyonunu Artırmaya Yönelik 21 Basit Yöntem
1-Öğrencilere Kendilerini Kontrol Edebilme Duygusunu Kazandırma
Öğretmenin rehberliği ve yönlendirmesi, elbette ki öğrencilerin görev bilinci ve motivasyonunun oluşmasında çok önemlidir. Yine de bununla beraber, öğrencilere sınıfta olanlar hakkında bazı tercih ve kontrol yetkilerinin verilmesi, onları derse bağlı tutmada etkili bir yol olacaktır. Yine aynı şekilde üzerinde çalışacakları problemlerde seçim hakkı tanımak onlara daha fazlasını başarmak için gereken motivasyonu sağlayacaktır.
2-Amaçların Belirlenmesi
Ulaşılacak amaç ve hedefler açık ve anlaşılır biçimde belirlenmediğinde öğrenciler için bir ödevi tamamlamak veya sınıfta küçücük bir aktivitede bulunmak bile çok sıkıcı olabilir. Öğrenciler çalışmak için gerekli motivasyonun sağlanması için onlardan bekleneni bilmek isterler ve de açıkçası bilmek zorundadırlar. Bu eksikliğin ortaya çıkaracağı düzensizlik henüz oluşmadan öğrenciler için sene başından itibaren belli amaç ve hedefler koyulmalıdır. Bu sayede öğrenci, neyi, ne için yaptığının bilincinde ve daha istekli olacaktır.
3-Güvenli Ortam Oluşturmak
Öğrenciler yaptıkları çalışmaların sonuçlarını ve getirilerini bilmek istedikleri gibi, başarılı olamadıklarında da ne ile karşılaşacaklarını bilmek ve buna hazırlıklı olmak isterler. Ancak bu, henüz yapmadığı şeylerin olumsuz sonuçlarını önlerine yığmak demek değildir. Aksine öğretmenler, öğrencileri için güvenli ve onları destekleyen bir ortam hazırladığında onun yapabileceklerine olan inancını artıracaklar bu sayede de öğrenciler çok daha fazla motive olacaklardır. Sonuçta, öğrenciler iletişim içinde oldukları insanların beklentilerini gerçekleştirirler ve her zaman yapamayacaklarına değil yapabilecekleri şeylere odaklanırlar.
4-Sınıf Görünümünü Değiştirmek
Sınıflar, çok güzel öğrenme mekânlarıdır; fakat her gün hem de saatlerce sırada oturmak öğrencilerin gözünde sınıf dolayısıyla okulu sıkıcı bir ortam haline getirebilir. Genel olarak öğrenmeye veya mevcut konuya olan ilgiyi canlı tutmak için öğrencilerin zaman zaman sınıf ortamından kurtulup zihinlerini toplamalarına müsaade etmelisiniz. Bunu sağlayabileceğiniz birkaç aktivite örneği olarak; doğaya veya görülmesi gereken yerlerin bulunduğu bir mekâna okul gezisi düzenlemek, okula konuşmacı olarak önemli insanları getirerek toplantı salonunda eğlenceli etkinlikler düzenlemek hatta kütüphaneye gezi düzenleyip orada araştırma yapmak vb. sıralanabilir. Unutulmamalı ki, insan beyni alışılmışın dışına çıkıldığında her zaman öğrenmeye daha istekli olacaktır.
5-Çeşitli Deneyimler Sunmak
Öğrencilerinden derslere aynı şekilde karşılık vermelerini beklemek büyük bir hatadır. Çünkü bazıları için uygulama yaparak öğrenmek daha ilgi çekiciyken bazıları için sessizce okuyarak veya grup çalışması yaparak daha etkili olabilir. Tüm öğrencileri dersle ilgili tutmak istiyorsak mutlaka dersin gidişatını çeşitlendirmeliyiz. Böylelikle farklı tercihlere sahip öğrenciler zamanlarını kendi sevdikleri yöntemi uygulamak suretiyle öğrenerek geçirecektir. Bu yöntem öğrencilerin derse olan ilgi ve dikkatini toplamasına da oldukça yardımcı olacaktır.
6-Olumlu Rekabet Ortamı Sağlamak
Rekabet çoğu zaman olumsuz anlamlar yüklenen bir kavramdır. Ancak sınıf içerisinde rekabeti sağlamak her zaman kötü bir şey değildir ve bazı durumlarda rekabet, öğrenciye daha fazla çabalama ve diğerlerini geçme çabasını sağlayacaktır. Sınıfta öğrencilerin kendi bilgilerini göstermelerine olanak sunan grup oyunları yoluyla samimi bir rekabet ortamı oluşturabiliriz. Bunun bir süre sonra bir yarış olmaktan çıkıp birlikte, daha iyiye bir gidiş olduğunu fark edeceksiniz.
7-Ödüller Teklif Etmek
Bilindiği gibi her insan ödül almaktan mutluluk duyar. Bundan hareketle öğrencilere ödüller vadetmekle onların ödülü kazanmak için çabalayacağı bir ortam sağlamak mükemmel bir motivasyon kaynağıdır. Ödüle örnek olarak; sinemaya gitme, yemek ısmarlama ve hatta öğrencinin defterine başarılı olduğuna dair bir stiker yapıştırmak kadar basit bir şey bile verilebilir. İşte tüm bunlar öğrenciyi hedefleri doğrultusunda ilerleme ve daha fazla çalışma konusunda tetikleyici rol oynamaktadır. Sınıfınız için uygun ödülün ne olduğu konusunda öğrencilerinizi gözlemleyerek ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak karar verebilirsiniz.
8-Öğrencilere Sorumluluklar Vermek
Sınıfta mevcut görevler konusunda öğrencilere sorumluluklar vermek sınıfta birliktelik oluşturması açısından önemli bir yöntemdir. Üstelik bu yöntem ayni zamanda onların motive olmasında da olsa etkili olabilecektir. Birçok öğrenci sınıftaki görevleri öğretmenlerin ve diğer arkadaşlarının beklentisini karşılamak için daha fazla çalışacağı bir yükten ziyade bir ayrıcalık olarak görmektedir. Öğrencilerin hepsine görev düşecek şekilde çeşitli aktivitelerde öncü ve yardımcı olmalarını sağlamak onların kendilerini bireysel olarak daha önemli ve değerli hissetmelerine yardımcı olacaktır.
9-Öğrencilerin Grup Çalışması Yapmasına İzin Vermek
Öğrencilerin birçoğu problemleri çözmeye çalışmak, deneyler yapmak ve diğer öğrencilerle bir proje üzerinde çalışmayı çok eğlenceli bulmaktadır. Sosyal etkileşim sınıfı daha heyecanlı bir yer haline getirir. Aynı zaman da bu, öğrencilerin hedeflerine ulaşma konusunda birbirlerini motive edebilmesine olanak sağlamaktadır. Bu süreçte önemli bir husus var ki, o da öğretmenin grupları adil ve dengeli ayırmasıdır. Aksi takdirde istek düzeyini artırmak şöyle dursun, düşürebilirsiniz.
10-Hak Ettiğinde Övgüde Bulunmak
Bir kimseyi cesaretlendirmek ve yüreklendirmek kadar basit ve etkili bir motivasyon şekli yoktur. Biz yetişkinler bile daha çok tanınmak ve övgü almak için can atarız. Hiç kuşkusuz öğrencilerin de istisnasız hepsi bundan hoşlanmaktadır. Öğretmenler, topluluk içerisinde öğrencileri ödüllendirerek, iyi yapmış oldukları bir iş dolayısıyla methederek ve örnek gösterilebilecek çabalarını ve gayretlerini diğer öğrencilerle paylaşarak onlara müthiş bir motivasyon sağlayabilir.
11-Kendilerine Olan Güvenlerini Artırmak
Öğrencilerin birçoğunda başarılı olma isteği vardır ancak ona ulaşacakları yol ve yöntemi bilmeye, dolayısıyla yönlendirilmeye ihtiyaçları vardır. Onları motive etmenin bir yolu onlara sadece sert bir bakış atmak ve kendi güçlü ve zayıf yanlarını keşfetmelerini sağlamaktır. Öğrencilerin kendi kendilerini eleştirmesi, öğretmenlerin yapmasından çok daha fazla motive edici olmaktadır. Böylece öğrenciler kendi amaçlarını ve hedeflerini kendileri belirleme hususunda sorumluluk sahibi olmaktadırlar.
12-Heyecanlı Olmak
Öğrencileri motive etmenin en iyi yollarından birisi de sizin hevesinizi ve heyecanınızı paylaşmanızdır. Burada kural gayet basittir. Siz öğretmeye istekli ve hevesli olursanız, onlar öğrenmeye sizden daha fazla istekli olurlar.
13-Öğrencilerinizi Tanıyın
Öğrencileri tanımak sadece onların isimlerini ezberlemek değildir. Öğrenciler, sizin onlarla birey olarak ve onların başarılarıyla ilgilendiğinizi, onlara gerçekten ilgi gösterdiğimiz bilmek isterler. Öğrenciler takdir edildiklerinde bu, onlar için daha güvenli bir öğrenme ortamı sağlamakla birlikte onların bireysel olarak saygı duyduğu siz öğretmenlerinin övgüsünü ve iyi dönütlerini kazanmak için daha fazla çalışmaya sevk edecektir.
14-Öğrencilerin İlgilerini Kontrol Altında Tutmak
Öğrencileri tanımanın başka faydaları da vardır. Şöyle ki, öğrencileri tanımak sizin sınıfta kullanılan materyalleri öğrencilerin ilgilendiği ve deneyimlediği şeylerle ilişkilendirmenize olanak sağlar. Öğretmenler, öğrencilerin daha uzun süre motive halde olmaları için mevcut materyalleri öğrencilerle daha bağlantılı ve daha ilişkili hale getirebilirler.
15-Öğrencilerin Kendi İçsel Motivasyonlarını Sağlamasına Yardımcı Olmak
Bu yöntem öğrencilerin kazanılan motivasyonu diri tutmaya yarayacak önemli bir yöntemdir. Bilinmelidir ki insanın kendi içsel motivasyonları her şeyden önce gelir. Onların hem ruhsal hem de akademik başarıları anlamında ilerletmek için sıkı çalışarak ve sınıf çalışması yapabilirsiniz. Öyle ki dersleri ilginç bulduklarından ve size de hayran olduklarından eğitim hayatlarından kopmayacak ve öğrenmeye yaşam boyu hevesli olacaklardır. İşte bu, sizin onlara verebileceğimiz en güçlü ve en önemli hediyedir.
16-Öğrencilerin Endişelerini Yönetmek
Bazı öğrenciler, işlerin yolunda gitmeme durumlarına kafa yorup dururlar. Böylelikle zamanla bu endişeler kendi içlerinde çeşitli kötü durum senaryolarına dönüşür. Böylesi öğrenciler için öğretmenler öncelikle endişesini küçümsememelidir. Size komik bile gelebilir, ancak o, onun bir numaralı korkusu ve gündem maddesi olabilir. Bu yüzden öncelikle bu durum gerçekleşse dahi bunun dünyanın sonu olmayacağını öğreterek onları motive edebilirsiniz. Netice ne olursa olsun desteğinizi esirgememeli ve öğrencilerin kendileri üzerindeki beklentilerden dolayı kendilerini ezilmiş hissetmediklerinden emin olmalısınız.
17-Yüksek Fakat Ulaşılabilir Hedefler Koyun
Sizler öğretmenler olarak öğrencilerinizi daha fazlası için zorlamazsanız onlar kendilerini hiçbir şekilde zorlamazlar. Öyle ki aslında öğrenciler, kendi sınırlarının zorlanmasından hoşlanırlar. Bununla birlikte, onların ulaşabileceği sınırlar içerisinde hedeflere inandıkları sürece beklentileri yerine getirmek için ellerinden geldiğince sıkı çalışırlar. Bu yüzden, öğrencileri zorlamaktan korkmamalısınız. Tabii ki hedeflerimiz yüksek ama ulaşılabilir olmalıdır. Aksi halde oluşacak umutsuzluk ve küskünlük telafisi oldukça zor durumlardır.
18-Geri Dönütlerde Bulunarak Öğrencilerin Kendilerini Geliştirmelerine İmkan Tanıyın
Sınıf çalışmaları, ödevler, sınavlar vb. ile boğuşan öğrenci bir süre sonra kendisinde bir bıkkınlık hissedebilir ve motivasyonu sönüp, şevki kırılabilir. Bu durum genellikle küçücük bir başarısızlığın ardından patlak verir. Böylesi durumlarda öğretmenlerin onların nerede hata yaptıklarını ve bir sonraki sefer bu etkiyi nasıl ortadan kaldırabileceklerini anlamalarına yardımcı olması gerekmektedir. Öğrencilerin tazelenmiş bir yol haritasıyla desteklenmesi, onlara motive olmuş bir şekilde çalışmalarına devam etmeleri bakımından yardımcı olabilir.
19-Gelişmeyi İzlemek
Öğrencilerin geldikleri noktanın aslında ne kadar uzak bir mesafeden gelinerek ulaşıldığını görmeleri çok zordur. Hele ki gözlerini korkutan, onlar için zor olan konularda... Gelişmeyi takip etmek sınıf ortamında yalnızca öğretmenler için değil öğrenciler için de kullanışlı olabilir. Öğretmenler öğrencilerin kendilerinin gelişimini belli aralıklarla, belki bir dönem veya bir yıl, belirlemelerini sağlamaları, onlara hem ilerledikleri yolu göstermek hem de gelecek yollar için motive etmede güzel bir yöntem olacaktır.
20-Sınıf Araç ve Gereçlerini Eğlenceli Hale Getirmek
Sınıf çalışmalarının hepsi oyun veya güzel zaman geçirecek olanağı vermez. Fakat bu süreçte okulu, öğrenciler için eğlenceli bir yer olarak görmelerini sağlamaya çalışmalıyız. Öyle ki bu görüşe sahip öğrenciler zevksiz bir iş olarak görülenlerden bile onlar için gerekli olabilecek bir çalışma ve dikkatini ona vermede hevesli olurlar. Okul derslerine eğlenceli bazı aktiviteler eklemek derse kendini vermeye çalışan öğrencilere yardımcı olacak ve sınıf ortamını daha samimi ve arkadaşça bir ortam haline getirecektir.
21-Başarı İçin Gerekli Olanakları Sunmak
Genel olarak öğrenciler, hatta en iyileri bile kendilerinin sürekli derslerle boğuştuklarını fark ettiklerinde ve yaptıkları çalışmanın kimse tarafından methedilmemesi durumunda heveslerini kaybedebilirler. Bu yüzden öğrencilerin kendi güçlerini, bilgilerini göstermelerine imkân vermeli, kendilerinin sahip oldukları değeri görmelerini garantiye almalısınız. Bu onların motivasyonunda çok büyük bir fark oluşturacaktır.